Có lần tôi đang ngồi phiêu diêu nghĩ về một dự án khủng sắp bắt đầu chạy của mình. Tôi vừa háo hức lại vừa lo lắng vì còn vài thứ trong đó tôi còn chút nghi ngại. Đang lúc chìm vào suy nghĩ miên man, vợ tôi đưa đĩa xoài đến: “Anh tạm dừng việc lại để ăn chút hoa quả rồi làm tiếp.” Tôi bảo: “Em cứ để đấy!” Vợ lại nài thêm: “Anh ăn liền đi, để lâu mất ngon!” Đang lúc còn loay hoay tìm giải pháp cho những lo lắng của mình, tôi buột miệng trong vô thức: “Đĩa xoài có quan trọng bằng dự án 5 tỷ của anh không…” May quá, tôi kịp “tỉnh” ra để dừng lại và nói mấy câu “quay đầu” để kết nối lại với vợ.
Khi tâm sự với một số người bạn thân, chúng tôi đều nhận ra rằng, dù nói ra hay lẳng lặng “thể hiện thái độ”, thì chúng tôi luôn có sự so sánh về công lao đóng góp giữa cánh đàn ông chúng tôi với vợ mình. Chúng tôi luôn nghĩ mình là trụ cột gia đình, mình làm những công việc quan trọng hơn vợ, mình gánh vác những trách nhiệm nặng nề hơn vợ, mình có nhiều áp lực hơn vợ… Và rồi tự cho mình một quyền lực nào đó trên vợ.
Lúc này, tôi nhớ lại một câu chuyện rất buồn. Đó là hai người bạn thời đại học của tôi. Hai bạn cưới nhau trong điều kiện gia đình hai bên đều khó khăn, bản thân hai bạn vừa ra trường nên cũng chưa có công ăn việc làm ổn định. Nhưng rồi, những năm tháng đầu tiên trong đời sống hôn nhân của cặp đôi ấy thật ngọt ngào. Họ đùm bọc nhau, làm chỗ dựa cho nhau, chia sẻ mọi khó khăn với nhau, cùng đặt những mục tiêu để phấn đấu. Và rồi chỉ trong vài năm, họ đã vươn lên một cuộc sống khá giả. Một lần tôi gặp lại người bạn của mình, qua những phút đầu tiên tay bắt mặt mừng, anh tỏ ra ủ rũ và thở dài chán nản thốt lên: “Tao đi làm vất vả kiếm bao nhiêu tiền mang về, vợ tao mỗi việc ăn rồi chỉ có đẻ thôi mà cũng không xong”. Thì ra, người bạn của tôi đã có được 2 cô con gái, nhưng điều anh kỳ vọng là có được con trai nữa nhưng… vợ đẻ mãi không ra. Tôi nghe xong lẳng lặng không biết nói gì, và lòng thì đắng lại.
Giờ đây, chúng ta hãy thử nhìn tổng quan bức tranh đời sống gia đình, chúng ta sẽ nhận ra không có một đóng góp nào là thuộc công lao của riêng một người, không có niềm vui nào là của riêng một ai tạo ra, và cả lỗi lầm nào đó thì cũng không thuộc “bản quyền” của riêng chồng hay vợ… Trong gia đình, mỗi thành viên đều thông phần với nhau trong tất cả những kết quả cũng như thực trạng gia đình. Nếu những người đàn ông cho rằng việc mình kiếm được nhiều tiền là nền tảng quan trọng cho hạnh phúc gia đình, thì hãy trả lời những câu hỏi: Ai thức đêm thức hôm canh từng giấc ngủ của con để bạn được yên thân ngủ một mình một giấc từ tối đến sáng? Ai mang nặng đẻ đau chăm lo con cái để bạn toàn tâm toàn ý cho công việc và sự nghiệp của mình? Ai nấu những bữa ăn, cân nhắc chi tiêu, quán xuyến nhà cửa, đối nội đối ngoại với gia đình hai bên… để bạn thảnh thơi trên con đường chinh phục các mục tiêu của mình? Ai lo đưa con đi học, đón con về nhà, lo chuyện tắm rửa ăn uống ngủ nghỉ của con… để bạn tung tăng đi học những khóa học phát triển bản thân, nghệ thuật nuôi dạy con cái, chữa lành này nọ… để rồi bạn ngồi đó so sánh tầm quan trọng của dự án nhiều tỷ của bạn với đĩa xoài yêu thương của vợ, như tôi đã từng?
Nếu phải đổi ngược lại các vai trò cho nhau, liệu cánh đàn ông có dám? Bạn nghĩ vợ bạn không biết kiếm tiền? Vợ bạn không muốn phát triển bản thân? Vợ bạn không biết đi xây dựng quan hệ để kiếm hợp đồng?… Không chỉ bạn mới có ước mơ, không chỉ bạn mới có sứ mệnh, không chỉ bạn mới gánh những trách nhiệm quan trọng của gia đình… Theo tôi, nếu thiếu đi một yếu tố nào đó, một vai trò nào đó, một sự hiện diện nào đó trong gia đình thì mọi sự đều không vẹn toàn. Người ta thường nói “của chồng công vợ” là vậy. Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm, ai cũng có vai trò quan trọng như nhau, ai cũng tạo ra những giá trị không thể so sánh. Bởi bạn lấy chuẩn nào, điểm tựa nào để cân đo đong đếm? Nếu bàn tay bạn ký được những hợp đồng trăm tỷ mà bạn thiếu đi bàn tay ân cần của người vợ và con bạn thiếu đi bàn tay yêu thương của người mẹ, bạn cảm nhận được hạnh phúc trọn vẹn không? Trong một “diễn biến” ở chiều ngược lại, cũng có những người đàn ông chịu “rút lui” về làm hậu phương, ở nhà đảm nhận chuyện coi sóc nhà cửa, chăm lo con cái, để cho người phụ nữ của mình được bước ra ngoài, phát triển sự nghiệp…; và rồi trường hợp này cũng dễ rơi vào mắc kẹt nếu người phụ nữ không thấu hiểu rồi lại so sánh chồng mình với mình, hoặc với những ông chồng khác.
Là một gia đình, vợ chồng đều cần nương tựa vào nhau, bổ khuyết cho nhau, mỗi người một vai trò riêng để góp phần vào việc xây dựng hạnh phúc gia đình. Mỗi người cần chu toàn bổn phận và trách nhiệm của mình, không ai quan trọng hơn ai, bởi không có nền tảng này thì sẽ không có kết quả kia. Vì thế, chúng ta luôn phải ghi nhận và biết ơn tất cả những gì mà người bạn đời của mình đã làm, đồng thời cũng cần ghi nhận chính mình vì những giá trị và đóng góp của mình cho gia đình. Khi thông suốt những điều đó, chúng ta sẽ làm mọi việc bổn phận của mình trong thảnh thơi, bình an cùng với tình yêu chứ không phải trong nỗi sợ hay sự phân bì, so sánh.
NGUYỄN ĐỨC QUỲNH
Người đánh thức tình yêu